ZİHNİN ÇARKLARI

Kusur (2)

Tabiatı kusurlu ya da fazla gören, eşyada gereksiz ya da etkisiz parçalar bulan ve insanî fonksiyonu tabiatı düzeltmek olarak tanımlayan prototipi Bediüzzaman “ebleh” olarak tanımlıyor: “İnsanların öyle eblehleri vardır ki, şeffaf bir zerrede şemsin timsalini […]

ZİHNİN ÇARKLARI

Kusur (1)

Rüzgâr, dalgalar, suyun akışı, volkanik patlama, kuşların uçuşu, tufan, akıntılar, bitkiler, kalbin odacıkları, kanın dolaşımı, yengeçlerin hareketleri, anatomi, atlar ve diğer hayvanlar, ışık ve gölgeler gibi doğruları kullanarak kesin çizimlerini yapabilmek. Buradan insan fizyolojisi, anlık […]

ZİHNİN ÇARKLARI

Düşünce

Charles Baudelaire: “Bana kalbimi ve bedenimi iğrenmeden düşünebilme gücü ve cesareti ver!” 1 diye dua ediyordu. Düşünmek savaşmaktır Cemil Meriç’e göre, bir nesil uğruna, bir millet uğruna, bir medeniyet uğruna savaşmak! Bülent Ecevit Ulus gazetesindeki […]

ZİHNİN ÇARKLARI

Soru/cevap

“Hakikat.. Nedir hakikat? Ve hakikat olanın ne olduğunu sana bildiren nedir?”1 Ruhları topladığında Hâlık, “Ben sizin Rabbiniz değil miyim?” diye sordu. Hep bir ağızdan, “Evet, sen bizim Rabbimizsin” dedik. İnsan yaratıldığında, melekler bir soru sordular […]

FEYÂLİLACEB

Dikkat! Güven aranıyor!

Yeni COVID ile yeni bir hayata merhaba diyenlerden misiniz, demek isterdim, lâkin mecbur bu hayatın içindeyiz. Geçen gün ‘Aaaa oturmaya mı geldik?’ sözünü hatırladı kulaklarımın hafızası, duygulandım. Yavaş yaşayacağız, farkında yaşayacağız, demiştik de bu kadar […]

ZİHNİN ÇARKLARI

Mantık

Schopenhauer, “Zihinsel bir uğraşı içermeyen boş zaman ölüdür ve diri diri gömülmektir” diyor. Bediüzzaman’ın “Medenîlere galebe çalmak iknâ iledir”1 dediği dil ve üslup, esas itibariyle mantık üzerine kuruludur. Anlam dizimi olan “nazm-ı maanî” süreci, “mantıkla […]

HAYÂLNÂME

Sabrın sonu ilmin yolu

Sıcak bir Temmuz gününden selamlar! Size bir soru sorarak başlamak istiyorum. En çok ne zaman hayâl kurmayı seversiniz? Mesela ben yollarda. Yani bildiğimiz otobüs yolculuğunda, hayâlî seyahatlerimde değil. Sanki yol akıp giderken sen de gidiyorsun […]

ZİHNİN ÇARKLARI

Akıl

“Akıldan büyük nimet, zekâdan da ağır yük tanımıyorum.” Necip Fazıl Kısakürek Esasat-ı Nuriye’de şöyle geçer: “Akıl, ahkâmın menşei değil, ancak onlardaki hikmetleri anlamada muhataptır.” Akıl bir kök değil, bağdır şu hâlde. Aklın gereci olan “Beyin gökyüzünden daha […]

ZİHNİN ÇARKLARI

Sıkıntı

Rahatını bozduk zavallı bir taşın/ Eşyanın uykusundan uyandırdık/ Varlığın çarkına takıldı hiç yere! (Ahmet Hamdi Tanpınar/İnsanlar Arasında) İlk taşı atan her şeyi başlatmış olmasın! Ya da insan, ilk taşı attığında kendi huzurunu kaçırmış olmasın. Belki […]