Ağustos’un en sıcak günlerinden, Eylül’ün hafif esintili günlerine merhabalar. Biz bu ay iki kafadar, milyonlarca jürinin ve finalin arasında, gerek yüz yüze gerek WhatsApp’ta konuşurken hep şunu sorduk birbirimize, “Yahu bu ay hangi konuyu işlesek?” Müthiş şeyler geldi aklımıza, size “vay be” dedirtecek, daha önce aşina olmadığınız konular araştırdık. Gel gör ki pek sevgili okuyucu kardeşim, sana başta da biraz çıtlattığım gibi bizim yaz okulumuz vardı. Alttan mı ders kaldı, çok inek öğrencileriz de üstten mi ders aldık, o konuya hiç girmeyelim istersen.
Velhasıl-ı kelâm, bu zorlu, güneşte kızarmalı yaz okulu maratonunda biz biraz biraz seramikle haşir neşir olduk. Hamurla oynamanın sakinleştirici etkisini, daha önce keşfedilmemiş formlara ulaşmanın hazzını yaşadık. Tasarladığımız ve ürettiğimiz parçaların havasını da attık tabii. Bu sekiz haftalık süreçte öğrendiğimiz en önemli şeyse seramik ile sabır ilintisi oldu.
Evet arkadaşlar, seramik sanatının her aşaması yüksek bir dikkat ve titizlik gerektiriyor, aceleye mahal yok. Seramik sabırlı insanların işidir diyemeyeceğim. Ancak şu tozu dumana katarak yaşadığımız gençlik günlerinde, sabır geliştirmek için harika bir uğraş olabilir. Böyle karmakarışık ve uzuuuuun bir girişin ardından, kısaca seramiğin teknik boyutundan bahsedelim.
Şimdi arkadaşlar, seramikten parça üretiminin dört temel evresi var: hamura form verme, pişirme, sırlama, pişirme. Form verme aşamasında genelde iki teknik kullanılıyor. Birincisi, kulak memesi kıvamındaki hamuru oklavayla açtığımız plaka yöntemi, ikincisi alçı kalıplar kullandığımız döküm yöntemi. Bu etapta hem hamurunuzu eğerek, bükerek, keserek ve balçıkla eklemeler yaparak kendi özgün formunuzu oluşturabilirsiniz; hem de yüzey üstünde istediğiniz dokuyu oluşturabilirsiniz. İki cümleyle anlatınca gözünüze basit görünmüş olabilir, oysa bu aşamada yalnızca yüzeyin düzgün ve pürüzsüz olup sır tutabilmesi için bile bir sürü işlem uyguluyoruz.
Neyse efendim, içinize sinen bir forma ulaştığımızda parçayı kurumaya bırakıyoruz. Bu kuruma aşamasını ise bin küsur derecelik fırınlarda pişirme aşaması izliyor. Pişirilen bisküvimiz (pişmiş ve sırlanmamış seramiğe bisküvi deniliyor) renklendirmeye, seramik literatüründe sırlamaya hazır bir hâle geliyor. İşte burada karşımıza hayli çok, denizdeki balıklar adedince seçenek ortaya çıkıyor. Google ya da Pinterest’e “ceramic glazing methods” diye yazıp aratırsanız siz de birbirinden efsane ürünlerle karşılaşabilirsiniz. En basit seviyede sırlama için, sıra daldırma ve fırçayla boyama teknikleri kullanılıyor. Sırlamayı tamamladıktan sonra tekrar bir pişirme evresi gerekecek.
Ardından büyülü bir karşılaşma bekliyor bizi. Neden mi? Çünkü en usta seramik sanatçıları bile sırladığı ürünün fırından nasıl çıkacağını tam anlamıyla bilemiyor. Heyecanlandırıcı değil mi?
Böyle size ballandıra ballandıra anlatınca eminim elinize hamuru alıp siz de bir şeyler üretmek aşkıyla yanıp tutuştunuz. (Bad news first!) Kötü haber; seramik fırınlarının fiyatı on bin liradan başlıyor. İyi haber; benim gibi okuldan faydalanmanın yanı sıra bir dolu seramik atölyesi -özellikle belediyelerde- alternatifleri var.
Not 1: Mail adresimize önerilerinizi ve eleştirilerinizi bekliyoruz.
Not 2: Sizin yaptığınız, adına sanat denilebilecek bir şeyler varsa, güzelce resimlerini çekip yine mail adresimize kondurabilirsiniz. Böylece bu sayfa aracılığıyla bir çok kişiyle paylaşabiliriz. Sonuçta bir nevi aylık sanat sergisi düzenliyoruz şu platformda. Biraz da tanıdık sanatçılara yer verelim değil mi? 🙂
Not 3: Not 1’i tekrar bir okuyuverin. 😉
Gelecek ay görüşmek üzere…
Melike Nursultan Üner&Nuriye Sultan
İlk yorumu siz yazın