BAZEN KIRIK KUSURSUZDAN GÜZELDİR

Bu dünyada yaşarken kabul etmemiz gereken bir şey var: Burası mükemmel bir yer değil. Bizim küçük, sınırlı, kıyasa dayanan zihinlerimizin neyin kıymetli olduğunu anlayabilmesi için zıtların bir arada bulunduğu, aydınlığın karanlıkla, iyinin kötüyle, elmasın kömürle anlaşıldığı bir yer burası. Hâl böyleyken, güzeli mükemmelde aramak, işleri zorlaştırıyor. “Simetrik, kusursuz, mükemmel”le sınırlı güzellik algımız, gördüğümüz her kusurla yerle bir oluyor. Sonrası hazan, sonrası ye’s, sonrası mutsuzluk. Mevcut hâldeki güzeli görmek, hele o hâle bir insan eli değimişse, zor. Eşyanın güzelliğini görmek, kıymetini bilmek, daha da zor.

Eşya der ki; bazen kırık, tamdan güzeldir, farkına var! Eşyanın bu çağrısını 15. yy’da bir Japon komutan duymuş: Ashikaga Yoshimasa. Bir gün en sevdiği çay kasesini kırmış komutan. Kaseyi tamir etsinler diye Çin’e geri göndermiş, ama kase kırık parçaları metal zımbalarla tutturulmuş bir şekilde, eskisinden beter bir hâlde geri gelmiş. Yoshimasa memnun olmamış bu hâlden, “Ne varsa memleketimde var” diyerek Japon zanaatkârlara sormuş, “Var mıdır bu işin daha güzel bir hâl çaresi” diye. Japon zanaatkarlar kırık kaseyi alıp altınla tamir etmişler. Böylelikle Kintsugi” doğmuş.

Japonlar zaten naif insanlar. Mükemmel olmayandaki güzelliği görmek, yaşanmışlığın değerini bilmek, olana ayak uydurmak üzerine bir hayat felsefesi inşa etmişler bu sanatla. Kırık parçaları birleştirip, hatta o kırıkları altınla, gümüşle belirtip o kusuru bir güzellik haline çevirmişler. Öyle ki, orijinalinden daha güzel hâle gelmiş hep.

Eşya, adı üstünde eşyadır. Haddizatında bir kıymeti yoktur da, kıymeti bize ne öğrettiğine bağlıdır. Güzelliği kendinde değildir, kalp bağlamaya değmez de, yüzünü nereye çevireceğini, kalbini kime vereceğini öğretirse güzeldir, değerlidir.

Kırık bir fincanı altınla tamir edip eskisinden güzel olduğunu görmek şunu der insana: Mükemmel değilsin, ama mükemmel olmaman, kıymetsiz olduğun anlamına gelmez. Hatalarını, kırıklarını altınla tamir edebildiğin ölçüde güzelsin, değerlisin. Sıyrıl şu içindeki mükemmel olma çabandan, aczin, kusurun senin altının, sana değer katan yanın. Kırığını bil, aczinin etrafını altınla çiz ki, yaşamışlığın değer bulsun.

 

 

Melike Nursultan Üner
Nuriye Sultan

gencyorumsanat@gmail.com

İlk yorumu siz yazın

Makale hakkında düşüncelerinizi paylaşın:

E-Posta adresiniz kesinlikle gizli kalacaktır.


*