Yaklaşık 5 aydan beri dünyanın gerçek gündemini Korona Virüsü belirlemektedir. Şimdi bu vesileyle, virüsleri biraz yakından tanımanın zamanı herkes için gelmiş sayılır.
“Virüsler nasıl enfeksiyon organik partiküllerdir?” sorusuyla başlayalım. Hemen fark edileceği gibi, “hücre” değil “organik partikül” terimini kullandık, çünkü virüsler canlı değildir. Canlılık hücrelerle temsil edilir. Hücreler virüslerden çok büyük olup, onu beslenmek amacıyla hücre zarından içeriye alırlar. Yani virüs, hücrenin içine kendi maharetiyle giremez.
Virüslerin yapısı
Virüslerin yapılarında/içlerinde, nükleik asit ve onu çevreleyerek virüse şeklini veren protein bir kapçık bulunmaktadır. Kapçıkta çok özel reseptör (alıcı) denen moleküller bulunur ve bunlarla, kendileriyle anahtar kilit gibi uyum sağlayan özel hücrelerle buluşurlar.
Virüsler nasıl taşınır?
Virüsler hiçbir hareket mekanizmasına sahip değildir. Rüzgârla, öksürükle, vücut salgılarıyla, ısırıkla, ağız ve buruna dokunarak çeşitli yerlere taşınırlar.
Virüsler nasıl çoğalır?
Virüslerin çoğalması çok özeldir. Öyle ki, bunların uygun doku hücresi, yani konak hücresi tarafından kendi içine alınmasıyla birlikte ilk yaptığı iş, sitoplazmasına yerleştiği hücrenin bütün sentez sistemini kendi kontrolü altına alıp sadece kendisinin çoğaltılmasını sağlamaktır. Onun için virüsle konak hücre arasındaki ilişki; bir gemiyi işgal eden bir korsanın, geminin yönetimini, bizzat onları kullanarak ve çalıştırarak yönetmesi gibidir. Gemiyi hücre kabul edip; nükleusunu kaptan ve sitoplazmasındaki sentez sistemlerini de geminin teknik personeli gibi görelim.
İşte virüs, bütün bu konak hücrelerin sistemiyle, kendi nükleik asit molekülleri ile diğer protein moleküllerini sentezleyip onlarca, yüzlerce, binlerce hatta yüz binlerce virüs partikülünü çoğaltır. Sonunda hücreyi parçalayıp dışarı çıkarlar ve aynı dokunun diğer hücreleri tarafından alınırlar, böylece onlar da enfekte olmuş olurlar.
Bakteri, bitki ve hayvanlara özel virüs var mıdır?
Bakteriler, bitkiler ve hayvanlara özel virüsler de vardır. Canlıya özel demekle, sadece o canlıların belli doku ve organları tarafından kabul edilişleri kastedilir ve anlaşılır. Bakterilere ait olan virüslere Bakteriovirüs veya Bakteriyofaj denir.
Her bir bakteri türüne ait bir bakteri virüsünün olduğu kabul edilmektedir. Bir bakterinin içerisinde bir bakteriovirüs çeşidine göre 10, 50, 100 ve 20.000 adete kadar çoğalabilmektedir. Bitkilerde en önemli bilimsel çalışmalar, tütün yaprakları ve onlara özgü virüsle yapılmıştır ve tespit edilmiştir ki, bir tek yaprak hücresinin içinde 50.000 adet tütün mozaik virüsü sentez edilmektedir.
Virüsler insanlarda hangi hastalıkları yapar?
İnsanlarda hastalık yapan virüsler içerisinde çok meşhur olanlar vardır. Bunlar arasında çiçek virüsü, grip virüsü, kabakulak virüsü ve kuduz virüsü en meşhur olanlarıdır. Bunların yanında uçuk virüsü ve siğil virüsü hemen herkesçe bilinmektedir.
Şimdi Korona Virüsü’ne özel olarak bakalım
Korona Virüsü, 5 aydan beri şüphesiz bütün virüsler arasında en meşhuru durumuna yükselmiştir. Korona Virüsü ile zatürreden ölümler birlikte kullanılmakta ve solunum cihazına bağlanma ile de tedavi yapılmaktadır. Çünkü Korona Virüsü, Streptokokus Pnömoni ve Stafilokokus Aureus bakterilerinin yaptığı zatürre gibi, akciğeri etkilemekte ve solunum yetersizliklerine neden olmaktadırlar.
Korona Virüsü nedeniyle dünyada ölen insan sayısı 250 bin civarındadır. Korona Virüsü’nün insandan insana çok hızlı bulaşması, çok kısa zamanda bir ülkenin tamamına birkaç ayda yayılabilir olması, onun en büyük gücüdür. Yoksa çok ölümcül bir hastalık değildir. Ayrıca Korona Virüsü’nün yeni tipinin (COVİD-19) iyi tanınamayışı bütün dünyada büyük paniğe neden olmuştur. Çünkü, dünya ticaretiyle ilgilenen iş adamları, turistler ve havadan başka yerlere taşınması gibi nedenlerle bütün dünyaya taşınması kolaylaşmıştır. Bir de fabrikalar, iş yerleri, alışverişin yoğun yapıldığı pazarlar, stadyumlar gibi toplu ortamlar nedeniyle insanlara bulaşması çok hızlı olmakta ve yaklaşık bir ifadeyle, bir hafta içinde ölüme neden olabilmektedir.
İnsanlık tarihinde ilk defa bu boyutta bir hızla yayılarak, bütün dünyayı karantina kurallarına uymaya mecbur bırakmıştır. Tabiî ki bunun ticarî, sınaî, ziraî, askerî, ekonomik ve iflasları getiren büyük etkileri vardır ve olacaktır. Başka bir ifadeyle, Korona Virüsü dünyanın gerçek gündemine oturmuştur ve onu belirlemeye devam edecek gibidir. Şimdilik 5 ay geride kaldı, bakalım ne kadar daha devam edecek…
İlk yorumu siz yazın