Şeriat ikidir:
Birincisi: Âlem-i asgar olan insanın ef’al ve ahvalini tanzim eden ve sıfat-ı kelâmdan gelen bildiğimiz Şeriattır.
İkincisi: İnsan-ı ekber olan âlemin harekât ve sekenatını tanzim eden, sıfat-ı iradeden gelen şeriat-ı kübra-i fıtriyedir ki bazen yanlış olarak “tabiat” tesmiye edilir. Melâike bir ümmet-i azîmedir ki sıfat-ı iradeden gelen ve şeriat-ı fıtriye denilen evamir-i tekviniyesinin hamelesi ve mümessili ve mütemessilleridirler.
Mektubat, Y.A.N., Lugatçeli-2021, s. 561
* * *
Bidayetlerde herkesten sual olunduğu gibi, Divan-ı Harb’de bana da sual ettiler:
“Sen de Şeriat istemişsin?”
Dedim:
“Şeriatın bir hakikatine bin ruhum olsa feda etmeye hazırım. Zira Şeriat, sebeb-i saadet ve adalet-i mahz ve fazilettir. Fakat ihtilâlcilerin isteyişi gibi değil!”
Tarihçe-i Hayat, Y.A.N., Lugatçeli-2021, s. 72
* * *
Demek, Şeriatı isteyenler iki kısımdır:
Biri, muvazene ile zarureti nazara alarak, müdakkikane Meşrutiyeti Şeriata tatbik etmek istiyor.
Diğeri de, muvazenesiz, zâhirperestâne, çıkılmaz bir yola sapıyor.
E.S.D.E., Münazarat, Y.A.N., Lugatçeli-2021, s. 169
* * *
Suâl: “Şimdi çok hilâf-ı Şeriat şeyler yapılıyor?”
Cevap: Bence muhalif-i hakikat-i Şeriat olan şeyler, Meşrutiyete dahi muhaliftir, ya günahlarıdır veya ilca-i zarurettir. Farz ediniz, şu siyaset muhalif olsun, yine telâşa mahal yoktur. Zira Şeriat-ı Garranın bin kısmından bir kısmıdır ki siyasete taallûk eder. O kısmın ihmaliyle, Şeriat ihmal olunmaz.
Evet, imtisal etmemek, inkâr etmek demek değildir. Hem de devlet-i Osmaniyeye tâbi olan İslâmların on beş misli İslâmlar, sırf siyaset-i ecânib altındadırlar. Onların dinlerine zarar gelmez; nerede kaldı ki şu hükûmette!.. Ki, kendisi İslâm, millet-i hâkimesi İslâm…
E.S.D.E., Münazarat, Y.A.N., Lugatçeli-2021, s. 176
* * *
Şeriat da, yüzde doksan dokuz ahlâk, ibadet, ahiret ve fazilete aittir. Yüzde bir nisbetinde siyasete mütealliktir; onu da ulü’l-emirlerimiz düşünsünler.
Tarihçe-i Hayat, Y.A.N., Lugatçeli-2021, s. 76
Şeriat, sebeb-i saadet ve adalet-i mahz ve fazilettir. Fakat ihtilâlcilerin isteyişi gibi değil!
İlk yorumu siz yazın