ZİHNİN ÇARKLARI

Belirsizlik

Farsça bir deyim: “Eğer ile meğeri evlendirmişler, onlardan ‘keşke’ doğmuş.” Teknik direktör Arsen Wenger, futboldaki “eğer diyalektiği” diye tanımladığı olayı şöyle açıklıyor: “Kimi zaman başarısız bir antrenöre sabretmek, kimi zaman başarılı birini göndermek. Kazanılan puanlar […]

ZİHNİN ÇARKLARI

Mitoloji

Rahman ve Rahim olan Allah’ın adıyla! 1) Rabbinin, fil sahiplerine ne yaptığını görmedin mi? 2) Onların tuzaklarını boşa çıkarmadı mı? 3-5) Üzerlerine balçıktan pişirilmiş taşlar atan sürü sürü kuşlar gönderdi. Nihayet onları yenilmiş ekin yaprakları […]

ZİHNİN ÇARKLARI

Gelecek

Suad Alkan, “Milletlerarası Kitap Fuarı bana şu kanaati verdi” demişti: “Bütün fenalıklar; harpler, cinayetler, düşmanlıklar, kavgalar, küskünlükler, ayrılıklar, geçicilik düşüncesinden ve bütün iyilikler muhabbetler, hayırlar ebediyet fikrinden kaynaklanıyor. Düşünce ve sanatta bütün eskiler bir tarafa; […]

ZİHNİN ÇARKLARI

Çalışmak

Lokman Hekim’in oğluna nasihatı: “Horoz senden daha akıllı olmasın  O sabah erkenden zikrini yapar.” İmam Şâfii: “İlim fayda veren (üzerinde çalışılan) şeydir, ezberlenen değil” demiştir. “Hayli müşkildir kişi, terk eylemek mu’tâdını” diye bir söz vardır. […]

ZİHNİN ÇARKLARI

Dikkat

“Gel her tarafa bak, her şeye dikkat et! Bütün bu işler içinde gizli bir el işliyor.”1  “Dikkat, cömertliğin en saf  ve nadir halidir!” diyor S. Weil. Yani, dikkat yüksek insanî bir karakter ve doğru bir […]

ZİHNİN ÇARKLARI

Soru/cevap

“Hakikat.. Nedir hakikat? Ve hakikat olanın ne olduğunu sana bildiren nedir?”1 Ruhları topladığında Hâlık, “Ben sizin Rabbiniz değil miyim?” diye sordu. Hep bir ağızdan, “Evet, sen bizim Rabbimizsin” dedik. İnsan yaratıldığında, melekler bir soru sordular […]

ZİHNİN ÇARKLARI

Mantık

Schopenhauer, “Zihinsel bir uğraşı içermeyen boş zaman ölüdür ve diri diri gömülmektir” diyor. Bediüzzaman’ın “Medenîlere galebe çalmak iknâ iledir”1 dediği dil ve üslup, esas itibariyle mantık üzerine kuruludur. Anlam dizimi olan “nazm-ı maanî” süreci, “mantıkla […]

ZİHNİN ÇARKLARI

Akıl

“Akıldan büyük nimet, zekâdan da ağır yük tanımıyorum.” Necip Fazıl Kısakürek Esasat-ı Nuriye’de şöyle geçer: “Akıl, ahkâmın menşei değil, ancak onlardaki hikmetleri anlamada muhataptır.” Akıl bir kök değil, bağdır şu hâlde. Aklın gereci olan “Beyin gökyüzünden daha […]

ZİHNİN ÇARKLARI

Susmak

“Ehl-i kalb için bazan sükût dahi bir konuşmaktır.” (Barla Lahikası) “Hey gönül, gine bu gece Kederim geceden yüce. Gel susalım beraberce Böyleymiş kara yüzümüz.” (Sabahattin Ali) “Konuşursam beni sadece İngilizce bilenler anlayacaktır”  diyordu Charlie Chaplin, […]

ZİHNİN ÇARKLARI

Görmek

Ebû Temmâm’dan: “Eğer hedefe yönlendirilmiş bir mızrak sağlam bir görüşle desteklenmediyse hiçbir sıkıntıyı gidermez.” “Görmeyi öğrenin. Her şeyin birbiriyle bağlantılı olduğunu fark edeceksiniz” diyordu Leonardo da Vinci. Bir filmde ise her görmeye içe dönük bir […]