ZİHNİN ÇARKLARI

Ses (2)

Kulağa acı gelen, trajediyi anlatan müzik kâinatın sesi değildir; eşyanın böyle bir sesi yoktur. Bunlar bulunmuş değil, yok olan anlamsız sözler, olmayan seslerdir. Ancak ulvî bir hüzün sesi vardır ki, bu da Allah’a ayrı kalmama […]

ZİHNİN ÇARKLARI

Hikâye

Şimdi sana hikâyelerin en güzelini anlatacağız. (Yusuf Suresi) Her şey yoluna giderdi. Hakikat ortaya çıkar; hikâyelerle hayata adımını atardı. Hikâyesi olmayan bir gerçek susuz bir çöldür. İnsanlar için doğru ve güzel hikâyeler gerçeğin temsilleri olabilirler. […]

ZİHNİN ÇARKLARI

Esneklik

Isıya dayanıklı camlar esnektir ve iç yüzleri ile dış yüzleri aynı anda genleşme özelliğine sahiptir. Tabiatta esneklikle dayanıklılık arasında ilgi çekici bir ilişki bulunur. İnsan zihninin çarkları da bundan nasibini almıştır. Bu hem yapısal hem […]

ZİHNİN ÇARKLARI

Kelime (2)

Kelimelerin dizimi anlamların dizimine bağlıdır. Bu da, incelikli bir zekâ ve titizlik gerektiren bir çabayı gerektirir. Diplomat dakikliği ve incelikli ruhun tesirini ister. Kabalık kelimelerin zerafetini öldürür manayı kapatır. Bu yüzden “Namahremler nazar eylemesin” diye […]

ZİHNİN ÇARKLARI

Kelime (1)

“Kuşkusuz en etkili ve evrensel silâh kelimedir” (Nuri Pakdil) Kelimenin tekilliği ile çoğulluğu üretebilme yeteneği vardır. Robert Musil’in, Niteliksiz Adam’ında “Hiçbir sözcük anlamını değiştirmeden iki defa söylenemez.” ifadesi geçiyor. Burada çoğalmanın çeşitlilik, bozulma, gelişme, farklılaşma, […]

ZİHNİN ÇARKLARI

Ben (3)

Bediüzzaman “kimsin?” derken ve cevabını verirken benin ânlardan ve yansıyan yüzlerden ibaret bir kimlik olduğunu hatırlatıyor. Hafızanın kurguladığı bir bütün filmin kahramanı olan bir ben. Bunu bir de tersten denesek: Hatırladığımızın dışında bir an ve […]

KAPAK YAZILARI

Demokrasi

Atmosfer havayı ifade eder. Demokrasi de dolayısıyla, sosyal ve siyasî ortamı. Hürriyet ve adalet; yani herkese hürriyet, herkese adalet. Demokrasinin modern tarifi şu: Şiddet unsuru olmaksızın, silah devreye girmeksizin, bireylerin özgür iradeleriyle geleceklerini tayin edebildikleri […]

ZİHNİN ÇARKLARI

Ben (2)

İki Sanat, iki ayna: Bediüzzaman’ın ikili değerlendirmeleri ben’in farklı yüzlerini belirlemeye yöneliktir: “İ’lem Eyyühel-Aziz! Otuz seneden beri iki tagut ile mücadelem vardır. Biri insandadır, diğeri âlemdedir. Biri ‘Ene’dir, diğeri ‘Tabiat’tır. Birinci tagutu gayr-ı kasdî, gölgevari […]

ZİHNİN ÇARKLARI

Ben (1)

“Ben beni bilmem neyim, dünya nedir, ukba nedir Söyleten kim, söyleyen kim, aşk nedir, sevda nedir Mey nedir, saki nedir, mecnun nedir, leyla nedir Kimse idrak eylemez bu âlem-i eşya nedir” Aşık Şemi “Ben, özü […]

ZİHNİN ÇARKLARI

Algı

Mantık duygudan ayrı düşünülemez çünkü bilinç vardır. Boyut dediğimiz algılarımızla ilgili bir yapıdır. Uzayı kâğıt üzerinde iki boyutlu kabul ederiz; gerisi tamamen yardımcı bakış açıları geliştirme ya da algı biçimleri ile ilgilidir. Derinlik algısı ya […]